Fransada kompromat savaşı
Növbə Makrona çatdı: Prezident seçkisi yarışının üç favoriti də istintaq altındadır...
Fransada prezident seçkisi gününün yaxınlaşması fonunda siyasi qeyri-müyyənlik dərinləşir. Seçkinin aprelin 23-də baş tutacaq ilk turunun çox sərt keçəcəyi gözlənilir. Mayın 7-də olacaq ikinci turun isə necə bitəcəyi, kimin qalib gələcəyi ilə bağlı isə kimsə proqnoz verməyə cəsarət etmir.
Prezidentliyə bütün əsas namizədlərin adları bu və ya digər qalmaqalda hallanır. Bu həftənin əvvəlində “Frans Press” belə məlumat yaydı ki, respublika prokurorluğu prezidentliyə daha bir namizədə - keçmiş iqtisadiyyat naziri, “İrəli!” partiyasının lideri Emmanuel Makrona qarşı korrupsiya şübhəsi ilə ilkin araşdırmalara başlayıb.
Beləliklə də, hazırda seçkiönü yarışın bütün üç favoriti - İfrat sağçı “Milli Cəbhə”nin lideri Marin Le Pen, sağ mərkəzçilərin əsas namizədi, keçmiş baş nazir Fransua Fiyon və 39 yaşlı müsrəqil siyasətçi Emmanuel Makron cinayət araşdırmasının fiqurantıdır.
Makron 2016-cı ildə Fransanın iqtisadiyyat naziri kimi Las-Veqasda (ABŞ) keçirilən CES elektronikası sərgisini ziyarət etmiş və orada çıxış etmişdi. Nazirin ABŞ-a səfərini nazirliklə bağlı olan “Business Finance” agentliyi təşkil etmiş və bunun üçün “Havas” PR-şirkətinin xidmətindən istifadə etmişdi. Və bu iş həmin şirkətə zəruri müsabiqə olmadan verildiyi üçün prokurorluqda bunda yoxlama başlatmaq üçün əsas görüb ki, burada qeyri-qanuni nəsə varmı? İqtisadiyyat Nazirliyi ABŞ-a səfər üçün “Havas” şirkətinə 380 min avro köçürübmüş.
Makronun özünün sözlərinə görə, o, Amerikaya səfərinin təşkilati detallarından xəbərdar olmayıb (“RİA Novosti”).
Maraqlıdır ki, qalmaqal “Le Canard Enchaini” satirik jurnalındakı məqalə ilə başlayıb. Bu həmin jurnaldır ki, seçki kampaniyasının lideri olan Fransua Fiyon barədə də ifşaedici materialı ilk dəfə gün işığına çıxarmışdı. Xatırladaq ki, nəşr bildirmişdi ki, Fiyon Fransa Milli Assambleyasının deputatı olarkən həyat yoldaşı Penelopa 8 il öz ərinin köməkçisi kimi dövlətdən maaş alıb və bu zaman heç bir iş görməyib. Oxşar ittiham Fiyonların iki oğluna qarşı da sürülüb. Nəticədə ailəyə qanunsuz ödənilən məbləğin həcmi 1 milyon avroya yaxın olub.
Artın Fransa prokurorluğu Fiyonun ofisində və evində axtarışlar aparıb.
Və Makron haqqında məlumatın dərc edildiyi gün Fiyona dövlət vəsaitinin mənimsənilməsi ilə bağlı rəsmi ittiham elan edilib.
Seçki yarışının digər favoriti Marin Le Pen də istintaq altındadır. Martın 2-də Paris ətrafındakı Nanterra şəhərciyinin prokurorluğunun xahişi ilə Avropa Parlamenti “Milli Cəbhə”nin liderinin deputat toxunulmazlığını ləğv edib. Prokurorluq Le Peni “zorakılıq aktı təsvirini yaymaqda” suçlayır.
2015-ci ilin dekabrında Marin Le Pen Twitter-də İŞİD terrorçularının girovların, o cümlədən amerikalı jurnalist Ceyms Soulinin edamının fotoşəkillərini yerləşdirib. Bununla “Milli Cəbhə”nin başçısı diqqəti İŞİD terrorçularının vəhşiliyinə cəlb etmək istəsə də, qızğın polemikalardan sonra şəkilləri sosial şəbəkədən götürüb.
Hazırda Marin Le Penə qarşı cinayət işi qaldırıla bilər. Əgər məhkəmə onu günahkar saysa, ifrat millətçilərin liderini 75 min avro cərimə və üç il həbs gözləyir.
Bundan başqa, Avropa Parlamentdə Aİ-nin qanunverici orqanının Le Penin köməkçilərinin saxlanılmasına ayırdığı vəsaitlərlə bağlı araşdırma aparılır. Şübhə edilir ki, xanım Le Pen həmin vəsaiti öz partiyasının aparatının əməkdaşlarına ayırıb.
Daha bir istintaq isə “Milli Cəbhə”nin seçkiönü kampaniyasının maliyyələşməsi ilə bağlıdır. Marin Le Pen və onun atası - partiyanın keçmiş lideri Jan Mari Le Pen öz vergi bəyannamələrində onlara məxsus əmlakın dəyərini təxminən 60% aşağı salmaqda şübhəli sayılırlar.
Qeyd edək ki, “kompromat savaşı” başlamazdan əvvəl seçkiönü reytinqə Le Pen və Fiyon başçılıq edirdi. Sorğulara əsasən, prezident seçkisinin ilk turunda məhz onlar qalib gələcək və Le Pen cüzü üstünlüyə malik olacaq. Lakin ikinci turda, sorğuya görə, Fiyonun 60% səs yığaraq rəqibini xeyli geridə qoyacağı təxmin edilirdi.
Lakin kompromatlardan və Fiyonun namizədliyini geri götürməsini tələb edən mitinqlərin Fransanı bürüməsindən sonra sağ mərkəzçi qüvvələrin favoritinin reytinqi aşağılara yuvarlanmışdı. Lakin Fiyon yarışdan çıxmaq istəmir və “Respublika” partiyası da onun qərarını dəstəkləyib.
Xatırladaq ki, “Respublikaçılar”ın praymerizində Fiyon eks-prezident Nikolya Sarkozini “oyundankənar” etmişdi.
“OpinionWay” sorğu şirkətinin araşdırmasına görə, hazırda seçkiönü yarışın lideri Marin Le Pendir və rəy sorğusunda respondentlərin 27%-i ilk turda ona səs verməyə razı olduqlarını bildiriblər. Makron 25% səs yığa bilər.
Fiyonun reytinqi düşməkdə davam edir və onu rəyi soruşulanların 19%-i dəstəkləyir.
Sorğuya əsasən, Marin Le Pen hər bir halda ikinci turda ya Makrona, ya Fiyona uduzacaq...
Fransada prezidentliyə namizədliyi qeydə alınması üçün iddiaçı Konstitusiya Şurasına azı 500 seçkili vəzifə tutan siyasətçinin (deputat, qubernator, mer) imzasını təqdim etməlidir. İndiyədək bu şərti 8 namizəd yerinə yetirib.
Hamıdan daha çox Fransua Fiyon imza toplayıb - 2953.
İkinci yerdə keçmiş təhsil naziri, hakim sosialistlər partiyasının namizədi Benua Amondur- 1717. Emmanuel Makron 1548 imza ilə üçüncü yerdədir. Sonrakı yerlər belə bölüşdürülüb: “Ayağa dur, Fransa” partiyasından - Nikolya Düpon-Enyan - 672, “Fəhlə mübarizəsi” ifrat sol partiyasından Natali Arto - 623, “Milli Cəbhə”nin dideri Marin Le Pen - 618 və “Xalq-Respublika İttifaqı” lideri Fransua Aselino - 569.
Konstitusiya Şurasına ən son imza siyahısını Avropa Parlamentinin ifrat solçu deputatı Jan-Lük Melanşon (666 imza) təqdim edib.
F.Bayramlı
