Bizə yazın
Bakı
+15 °C
USD 1.7 RUR 0.0279 EUR 2.0981 AU 2282 BRENT 53.76
  • ANA SƏHİFƏ
  • HAQQIMIZDA
  • ƏLAQƏ
  • GÜNDƏM
  • YAZARLAR
  • SİYASƏT
  • İQTİSADİYYAT
  • CƏMİYYƏT
  • MÜSAHİBƏ
  • KRİMİNAL
  • MƏDƏNİYYƏT
  • DÜNYA
  • SƏRBƏST
  • İDMAN
  • KİVDF

Əsas xəbərlər

Qlobal təhlükəsizlikdə Bakının rolu artır...
İlham Əliyev and içdi
Türkiyə erkən seçkiyə gedir?
Baxçalı təklif etdi, Ərdoğan eşitmədi...
İrəvanda “məxməri” etirazlar...
Sabah İlham Əliyev and içəcək
Prezident seçkilərinin nəticələri təsdiq edildi

Digər xəbərlər

Dolların bugünkü məzənnəsi
Dolların bugünkü məzənnəsi
Dolların bugünkü məzənnəsi
Yıldırım Şimşəksiz qaldı...
Dolların bahalaşması ertələndi
Ticarət müharibəsi: İnvestorlar dolları atır, avronu tuturlar...
 
"Xəzər" avtomobilləri neçəyə olacaq?
Dolların bugünkü məzənnəsi
Bir əcnəbi turist
Azərbaycanda 1115 dollar xərcləyir
Ticarət müharibəsi qızışır
Azərbaycan nefti ucuzlaşıb
Dollar bu gün neçəyə olacaq?
Neft sektoru
cari əməliyyatlara fərqli təsir edir
Virtual pul bazarı oynuyur - Bitkoinin bahalaşmağa başladı
Dollar bu gün neçəyə olacaq?
Bu gün və sabah dollar neçəyə olacaq?
Bakıda tikinti
işləri xeyli zəifləyib
1000 nəfərdən çox işçi
hava şəraiti ilə əlaqədar təxliyyə edilib
Dollar bu gün neçəyə olacaq?
Dolların bugünkü məzənnəsi
Dolların kursu dəyişmədi
40 dövlət əmlakı özəlləşdirildi
Dolların bugünkü məzənnəsi
İstirahət günlərində dollar neçəyə olacaq?
Dollar bu gün neçəyə olacaq? - RƏSMİ MƏZƏNNƏ
Qızıl hasilatı
daha çox gəlir gətirə bilər
Dolların bugünkü MƏZƏNNƏSİ
Dollarla
əmanətlər sürətlə azalır
Qlobal ticarət müharibəsi
Azərbaycana təsir edə bilərmi?
“Petkim”in İdarə Heyətinə yeni təyinat olub
Kriptovalyuta bazarında nə baş verir? - Bitkoin yenə çökür
Azərbaycan nefti ucuzlaşıb
Bakılılar daha çox xərcləyir...
UNEC “Azeri Light” neftinin dünya qiymətinin proqnozunu yenilədi
MBNP bank sektorunda risklərin diaqnostikasını aparacaq
Dolların kursu dəyişmədi
Kriptovalyuta bazarı bahalaşıb - Bitkoin yenə zirvədə
İstirahət günlərində dollar neçəyə olacaq?
Dolların bügünkü məzənnəsi
Dolların bugünkü məzənnəsi
Kredit qoyuluşu
necə bərpa edilə bilər?
Arıçılara subsidiya veriləcək
"Exchange"lərin fəaliyyəti lisenziyalaşdırılacaq 
 Bu gün dollar neçəyə olacaq? - RƏSMİ MƏZƏNNƏ
“Ən fəal işəgötürən şirkət” mükafatına “Nar” layiq görüldü
BÜTÜN XƏBƏRLƏR
İQTİSADİYYAT2017-03-08 01:18

Pul bazası
niyə azalır və yaxud azaldılır?

 
461
Pərviz Heydərov 

Azərbaycanda pul bazası azalmaqda davam edir. Mərkəzi Bankın (AMB) son məlumatına əsasən, bu il martın 1-nə pul bazası  6,987 milyard manat təşkil edib. 

Bu, 1 ay əvvəllə müqayisədə 344,7 milyon manat və ya 4,7% azalma deməkdir. İlin əvvəli ilə müqayisədə isə bu  göstərici 873,5 milyon manat və yaxud 11,11% azdır. Son 1 ildə isə pul bazası 598,5 milyon manat və yaxud 9,37% artıb.

Bəlli olduğu kimi, Mərkəzi Bank son illərdə sərt pul-kredit siyasəti yeridir. Bunun elə əsas məğzi də məhz dövriyyədə nağd pul kütləsini azaltmaqdır. Məqsəd inflyasiya səviyyəsinin yüksəlməsinin qarşısını almaq, ölkədə dollarizasiya prosesini cilovlamaq, manatın məzənnəsinin daha sürətlə ucuzlaşmasını məhdudlaşdırmaqdır.

Pul bazası dedikdə pul kütləsinin AMB tərəfindən qısa müddət ərzində dəyişdirilə bilən hissəsi nəzərdə tutulur ki, onun tərkibinə dövriyyədə olan nağd pul və bank ehtiyatları (kommersiya banklarının AMB-dəki müxbir hesablarının qalıqları) daxil hesab olunur.

Cari ildə AMB pul bazasının həcmini azaltmaq istiqamətində fəaliyyətini daha da gücləndirib. Bu, AMB-nin 2017-ci il üçün pul siyasətinin əsas istiqamətlərinə dair Bəyanatında da qeyd edilmişdi. Həmin sənəddə qeyd edilirdi ki, əlverişsiz qlobal iqtisadi konyunktura və iqtisadiyyatın struktur transformasiyası şəraitində makroiqtisadi sabitliyin təmin edilməsi 2017-ci ildə Mərkəzi Bankın qarşısında duran ən mühüm vəzifə təşkil edəcək. Odur ki, ilin əvvəlinə nisbətən nağd pul kütləsi həcminin 11%-dən çox azalması təbii qarşılanmalıdır.

Və bu proses demək olar ki, bu il bütün il ərzində davam edəcək. 

Pul kütləsinin son 1 il ərzində 9,37% artması faktına gəldikdə isə, bu, keçən il ərzində cüzi də olsa bəzi istiqamətlərdə əməkhaqqı və bir sıra sosial ödənişlərlə bağlıdır. Belə addımlar atılanda istər-istəməz dövriyyəyə əlavə pul kütləsi çıxarılır. Ancaq ümumi yeridilən siyasət və yaxud müvafiq kurs daxilində bu, əriyib gedir...
Yəni, rəqəmlərdəki fərqlilik ümumi müqayisədə belədir. Faktiki olaraq isə temp azalma istiqamətindədir.

Bəzilərinə görə,  bu, iqtisadiyyatda inkişafı buxova alır. Guya, çox geniş iqtisadi aktivlik mövcuddur və AMB-nin nağd pul kütləsinin məhdudlaşdırılması siyasəti də buna mane olur.

Tamamilə cəfəng fikirdir. Əvvəla, bank sektoru çox pis vəziyyətdədir. Çünki nə kredit vermək imkanları var,  nə də ki, verdikləri kreditləri geri almaq. Bundan əlavə, ölkədə işgüzar aktivlik üçün də müvafiq stimul yoxdur. Biznes şəraiti üçün obyektiv olaraq əlverişli şərait daralıb.
Banklar krediti kimlərə və nədən ötrü versinlər?! Krediti hansı pul ifadəsində versinlər?!

Hazırda vəziyyət belədir ki, fəaliyyətləri tamamilə tıxacla üzləşdiyindən bankların əksəriyyəti xaricə olan öhdəliklərini maksimum dərəcədə ödəməyə, daha dəqiqi azaltmağa çalışmaqla məşğuldurlar. Çünki özünü qoruyub saxlamağa çalışan hər hansı bir maliyyə qurumu ilk növbədə xaricə olan borclarını azaltmağa çalışmalıdır.

Bu baxımdan  pul kütləsinin azaldılması siyasəti başadüşüləndir. Nə vaxt ölkənin valyuta bazarında sabitlik yaranacaq, bank sektoru böhrandan çıxacaq, yerli istehsal üçün stimulaşdırıcı şərait yaranacaq. o vaxt pul bazası ilə bağlı siyasət də dəyişəcək.

Çünki pul tələb olunduğu halda dövriyyəyə buraxılmalıdır, dövriyyəyə buraxılmaqla tələb yaratmalı deyil. Bu, adi iqtisadi məntiqdir. 2015-ci ildə manatın iki devalvasiyası ixracımızı stimullaşdırmadığı kimi, pul bazasının lüzumsuz  artırılması da iqtisadiyyatı heç cür genişləndirə bilməz.
 
Dolların bu günə olan məzənnəsi
Kredit bazarında
durğunluq davam edir
İstehlak kreditləri
bankları dirçəldə bilər...
Dolların bugünkü məzənnəsi

Təsisçi: Müşfiq SƏFİYEV

Baş redaktor: Qəzənfər BAYRAMOV

İnternet redaktor: Qalib İBRAHİMOĞLU

Ünvan: Bakı şəhəri, Xaqani küçəsi-20b mənzil 43.

Telefonlarımız: (+99412) 498-08-63

 (+99412) 498-08-63

Faks: (+99412) 493-56-23

Materiallardan istifadə zamanı, www.ekspress.az saytına istinad zəruridir.

Sosial şəbəkələrdə:

Bizə yazın
Redaksiya reklam elanlarında qeyd olunan informasiyanın düzgünlüyünə cavabdeh deyil və məsuliyyət daşımır. Redaksiya bu mövzuda əlavə məlumat kataloqu ilə təmin etmir.
Ekspress qəzeti 2018